Przejdź do treściPrzejdź do stopki strony
Strona główna Sztuka Za co pokochano Zakopane przed wojną?

Za co pokochano Zakopane przed wojną?

Aleksandra Galant 6 kwietnia 2023
Za co pokochano Zakopane przed wojną?

Nowa wystawa w Muzeum Tatrzańskim pt. „Zbierało się fajne towarzystwo” opowiada o fenomenie, jakim Zakopane było w dwudziestoleciu międzywojennym, kiedy stawało się letnią i zimową stolicą Polski. Do małej wsi w Podhalu zjeżdżali miłośnicy gór, wśród nich malarze, pisarze czy muzycy, którzy niejednokrotnie, zostawali tam na stałe.

Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.

W dwudziestoleciu międzywojennym zapanowała prawdziwa moda na Zakopane. Wiązała się nie tylko z bliskością gór oraz rosnącą popularnością narciarstwa (w 1936 r. została otwarta kolej linowa na Kasprowy Wierch), ale także możliwością spotkania tam przedstawicieli ówczesnej socjety. Tych z kolei przyciągała do Zakopanego atmosfera ekscentryzmu. Najbardziej barwną postacią, która uległa magii tego miejsca był Stanisław Ignacy Witkiewicz. Artysta określił ją w artykule na łamach Echa Tatrzańskiego (1919) „demonizmem”.

Atmosfera tamtego czasu zainspirowała także reżysera Macieja Kawalskiego, o czym usłyszycie w jednym z naszych podcastów.

Wystawa nie przedstawia najważniejszych dzieł, które powstały dzięki wizytom artystów w stolicy Podhala (te można podziwiać w tym samym budynku na wystawie czasowej „Artyści i sztuka w Zakopanem”). Ekspozycja „Zbierało się fajne towarzystwo” szuka raczej odpowiedzi na pytanie o fenomen Zakopanego, a także dokumentuje tętniące tam w dwudziestoleciu międzywojennym życie towarzyskie i artystyczne. Ważną częścią wystawy są wspomnienia z tamtejszych restauracji. U Karpowicza i u Trzaski bywano, a także tworzono. Wystawa prezentuje bogatą kolekcję karykatur, które otrzymywali goście tych lokali. Znalazło się też miejsce na zdjęcia z tamtych czasów oraz gazety, będące areną dyskusji na temat sztuki oraz miejscem publikacji plotek o kolejnych towarzyskich ekscesach.

Fenomen Podhala przybliża inna wystawa Muzeum Tatrzańskiego.

Wystawa to nie tylko fotografie i archiwalia. Do tworzenia ekspozycji zostali zaproszeni uczniowie Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem, którzy stworzyli prace o życiu artystycznym stolicy Podhala sto lat później, czyli w latach 20. XXI wieku.

Wystawę „Zbierało się fajne towarzystwo” można oglądać w Galerii Sztuki w willi Oksza do 25 czerwca 2023 r. Gościem Audycji Kulturalnych jest kuratorka ekspozycji – Zofia Radwańska.

Zdjęcia: Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem
Zdjęcie główne: Droga do Morskiego Oka, ok. 1930 r., fot. Stefan Zwoliński

Za co pokochano Zakopane przed wojną? – transkrypcja podcastu

 

 

Audycje Kulturalne są projektem realizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Inne odcinki z tej kategorii

Irena Huml. Ikona mody i kolorowy ptak

Irena Huml. Ikona mody i kolorowy ptak

Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej

Magdalena Abakanowicz. Prolog

Magdalena Abakanowicz. Prolog

W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej

Gry świateł i kolorów. Historia pierwszej polskiej firmy tworzącej witraże

Gry świateł i kolorów. Historia pierwszej polskiej firmy tworzącej witraże

Dla Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński tworzyli wybitni rzemieślnicy oraz projektanci, m.in. Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Prace firmy, o której opowiada wystawa w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, oglądać można w wielu zakątkach kraju – przez lata zamawianie realizacji właśnie u Żeleńskiego było wręcz patriotycznym obowiązkiem. Wystawa pt. „Światłem Malowanie. Witraże… Czytaj dalej

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej

Podwójna jednorodność. Władysław Strzemiński

Podwójna jednorodność. Władysław Strzemiński

Prace jednego z najważniejszych europejskich awangardzistów można do 2 lutego oglądać w warszawskiej Kordegardzie. W przestrzeni galerii znalazły się 24 prace Władysława Strzemińskiego, pozwalające prześledzić jego artystyczną drogę. To rysunki, litografie oraz obrazy ze zbiorów instytucjonalnych i prywatnych. W Audycjach Kulturalnych o życiorysie i sztuce Strzemińskiego opowiada… Czytaj dalej

PRZY OKAZJI. Nieznane fotografie Romualda Broniarka

PRZY OKAZJI. Nieznane fotografie Romualda Broniarka

Przez 35 lat etatowo przygotowywał zdjęcia do propagandowego tygodnika „Przyjaźń”, przez co jego twórczość popadła w zapomnienie. Zostawił po sobie kilkadziesiąt tysięcy klisz i zdjęć, które udowadniają, że poza zleconymi pracami, z dużą wrażliwością obserwował rzeczywistość wokół siebie. Jego prace przypomina stołeczny Dom Spotkań z Historią. Romuald Broniarek… Czytaj dalej