Przejdź do treściPrzejdź do stopki strony
Strona główna Edukacja Wojowniczki 1863 roku

Wojowniczki 1863 roku

Anna Karna 21 grudnia 2023
Wojowniczki 1863 roku

Muzeum Literatury w Warszawie przygotowało jubileuszową wystawę z okazji 160 rocznicy Powstania Styczniowego. Nie jest to jednak opowieść o wydarzeniach na polu walki, a o kobietach różnych stanów i różnych środowisk oraz ich roli w tym zrywie narodowym.

Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.

Gościem Audycji Kulturalnych była Katarzyna Jakimiak, kuratorka ekspozycji, pt. „Wojowniczki. Kobiety Powstania Styczniowego”.

Udział kobiet w tej walce jest niedoceniany, a często wręcz nieznany. Kuratorka przybliża nam powstańczą historię kilku bohaterek, których sylwetki zaprezentowane są w salach wystawowych Muzeum. Wśród dokumentów na ekspozycji można zobaczyć fotografie znanych i nieznanych uczestniczek powstania, powstańczą biżuterię, pamiętniki a także, artykuły prasy zachodniej podkreślające niezwykłość kobiecej postawy tamtych dni.

Z kuratorką rozmawiamy między innymi o spotkaniach konspiracyjnego rządu, organizowanych w mieszkaniu Emilii Heurich, o pomocy jaką niosły jej córki skazanym na śmierć, o pamiętniku Apolonii Dalewskiej opisującym zesłanie na Sybir, czy wreszcie o tułaczych losach rodziny Josepha Conrada.

Katarzyna Jakimiak przypomina też historie kobiet, które brały udział w walkach z bronią w ręku, wśród nich najbardziej znanej – Henryki Pustowójtównej, adiutantki generała Mariana Langiewicza czy Marii Piotrowiczowej, bestialsko zamordowanej przez rosyjskie wojska.

Jednym z ważnych gestów sprzeciwu Polaków wobec carskiej Rosji była żałoba narodowa, która przejawiała się głównie w strojach – czarnych sukniach i powstańczej biżuterii. Noszenie symboli żałoby często skazywało Polki na represje. O konkretnych aktach przemocy opowiada gość audycji.

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy o bohaterkach, wojowniczkach i polskich patriotkach nazywanych „duszą Powstania Styczniowego”.

fot. Emilia ze Szwarców Heurichowa z córkami

Wojowniczki 1863 roku – transkrypcja podcastu

 

Audycje Kulturalne są projektem realizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Inne odcinki z tej kategorii

Kultura lokalnie skuteczna

Kultura lokalnie skuteczna

Animacja lokalnej kultury pełni wiele funkcji. Może być praktyką rozwijającą aktywne uczestnictwo w kulturze, czynnikiem zmiany społecznej, generatorem zrównoważonego rozwoju. Może być też narzędziem tworzenia struktur umożliwiających pełną i autentyczną partycypację. Jest bowiem zorientowana na budowanie poziomych relacji międzyludzkich, które są podstawą współpracy i budują kapitał społeczny. O… Czytaj dalej

Kultura na marginesie. Dlaczego państwo polskie dyskryminuje instytucje kultury?

Kultura na marginesie. Dlaczego państwo polskie dyskryminuje instytucje kultury?

Odczucie nierównego traktowania jest powszechne wśród osób pracowniczych i dyrektorskich w samorządowych instytucjach kultury, a także wśród osób artystycznych, aktywistycznych i freelancerskich pracujących w obszarze kultury. W przypadku instytucji kultury, ich pracowników i pracowniczek, udowodnić tezę o nierównym traktowaniu przez państwo jest stosunkowo łatwo. Instytucje kultury i osoby… Czytaj dalej

Ojczysty nieoczywisty. Płeć w języku

Ojczysty nieoczywisty. Płeć w języku

W ostatnim odcinku cyklu o języku niewykluczającym rozmawiamy o feminatywach, rodzaju neutralnym oraz formach językowych niewskazujących na płeć. Opowiada o nich Mateusz Adamczyk, który tym razem wcielił się w rolę gościa. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy, w której zastanawiamy się nad feminatywami z perspektywy języka oraz kulturowych uwarunkowań. Czytaj dalej

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób starszych

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób starszych

W kolejnym podcaście o języku włączającym rozmawiamy o komunikacji z osobami starszymi. Czym jest „ageizm językowy” i na czym polega „dziadurzenie”? O tym usłyszą Państwo w rozmowie Mateusza Adamczyka z Magdaleną Małgorzatą Skrzydlewską – specjalistką w zakresie komunikacji społecznej, trenerką, animatorką społeczną, prezeską Stowarzyszenia Forum 4 Czerwca. Czytaj dalej

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób LGBT+

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób LGBT+

W czwartym odcinku cyklu o języku włączającym Mateusz Adamczyk rozmawia z dziennikarzem i publicystą Marcinem Dzierżanowskim, współautorem poradnika „Jak mówić i pisać o osobach LGBT+”. W podcaście zastanawiamy się, jakie określenia związane z orientacją seksualną i tożsamością płciową są najwłaściwsze, a jakie powinny odejść do lamusa. Cykl… Czytaj dalej