Przejdź do treściPrzejdź do stopki strony
Strona główna Książka Warszawa wyśpiewana, czyli „Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów”

Warszawa wyśpiewana, czyli „Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów”

Aleksandra Galant 30 grudnia 2024
Warszawa wyśpiewana, czyli „Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów”


Najnowsza publikacja Muzeum Warszawy to wybór 77 utworów, które opowiadają o stolicy. Składają się na niego ballady uliczne, piosenki kabaretowe, estradowe, utwory punkowe i rapowe. Najstarszy tekst pochodzi z końca XVIII wieku, a najnowszy z 2023 roku. Jaki obraz Warszawy wyłania się z tego zbioru?

Bartek Chaciński, Jacek Hawryluk i Jan Emil Młynarski, wraz z autorką koncepcji książki i redaktorką tomu Julią Odnous-Pawlińską, wybrali 77 piosenek, które mówią o Warszawie – dosłownie, w przenośni, a nawet w sugestii. Każdemu tekstowi towarzyszy krótki komentarz o kontekście powstawania utworów, osadzający je również w historii muzyki (nie tylko warszawskiej, lecz także polskiej, a nawet światowej). Analizowane teksty zostały ułożone według pięciu głównych zagadnień, które są też rozdziałami książki: Afekty, Tożsamości, Zdarzenia, Czasoprzestrzenie, Zmysły.
Warszawa wielokrotnie pojawiała się w cyklu Audycji Kulturalnych pt. „Piosenka prawdę Ci powie”. Rozmawialiśmy m.in. o utworze „Pokoik na Hożej” czy „Warszawa i ja”.

Na kartach książki pojawia obszerny zbiór barwnych postaci, prawdziwych, zmyślonych i legendarnych. Spotykają się Czarna Mańka i Olga z ulicy Mandarynki, Tata Tasiemka i Papa Jawor, ekipa z Ursynowa i łobuzy z Kercelaka. Występują Czesław Niemen, Molesta, Agnieszka Osiecka, Stanisław Grzesiuk, sanah, Władysław Szpilman, Dezerter, Wojciech Młynarski czy Hemp Gru. Od pieśni z końca XVIII wieku o insurekcji kościuszkowskiej po utwór z 2023 roku, w którym raper Kaz Bałagane pyta „Jak żyć w WWA?”.

W Audycjach Kulturalnych rozmawialiśmy także o antologii warszawskich legend, przygotowanej przygotowanej także przez Muzeum Warszawy.

Autorzy wraz z badaczami z zespołu Pracowni Studiów Miejskich Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego szukają też odpowiedzi na pytania, dlaczego tak wiele utworów opowiada o Warszawie i dlaczego ta forma jest tak chętnie wybierana do opisywania miasta.

Autorem szaty graficznej książki jest Wojciech Pawliński, który przygotował także wyjątkowe ilustracje do każdego tekstu piosenki. Oddają one nie tylko treść, ale i klimat utworu.
O publikacji „Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów” w Audycjach Kulturalnych opowiedziała autorka koncepcji oraz redaktorka, Julia Odnous-Pawlińska.

Materiały graficzne: Muzeum Warszawy, ilustracje: Wojciech Plewiński

Audycje Kulturalne są projektem realizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Inne odcinki z tej kategorii

Małgorzata Walewska: „Nic nie jest ważniejsze od śpiewania”

Małgorzata Walewska: „Nic nie jest ważniejsze od śpiewania”

O pierwszych krokach w świecie opery, nauczaniu śpiewu i poczuciu spełnienia rozmawiamy z Małgorzatą Walewską. Mezzosopranistka wystąpi w przyszłym tygodniu w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach oraz w Filharmonii Narodowej w Warszawie, jako solistka w II Symfonii c-moll „Zmartwychwstanie” Gustava Mahlera. „Nam – młodym śpiewakom –… Czytaj dalej

Nadchodzi „Fala”, czyli historia polskiego postpunku

Nadchodzi „Fala”, czyli historia polskiego postpunku

W swojej najnowszej książce Rafał Księżyk przygląda się jednemu z najciekawszych muzycznych zjawisk w najnowszej historii Polski. Nowa fala, czyli podszyty dziejowym niepokojem nurt twórczości alternatywnej, był czymś więcej niż muzyką – lata od szczytu jej popularności, odnoszą się do niej powstające dziś młode zespoły. Za moment przełomowy… Czytaj dalej

Gombrowicz – rekonstrukcje

Gombrowicz – rekonstrukcje

Z okazji 120. rocznicy urodzin autora „Trans-Atlantyku” w serii „Jubileusze” Narodowego Centrum Kultury, ukazał się poświęcony mu zbiór szkiców i esejów. Pozwalają one spojrzeć na pisarza z nowej perspektywy, przyjrzeć się ważnej dla niego relacji pisarz-czytelnik, a także przeanalizować stosowane przez niego sposoby autokreacji. Witold Gombrowicz (1904-1969) był… Czytaj dalej

„Brzask”, czyli trudny powrót do Warszawy

„Brzask”, czyli trudny powrót do Warszawy

W swoim najnowszym komiksie Jacek Świdziński przybliża pierwsze chwile po wkroczeniu Armii Wojska Polskiego do lewobrzeżnej Warszawy. Choć szacuje się, że do 17 stycznia 1945 r. zabudowa stolicy była zniszczona w ponad osiemdziesięciu procentach, to już tego dnia do miasta zaczęli wracać dawni mieszkańcy. Autor wielokrotnie nagradzanego komiksu… Czytaj dalej

Pierwszy koncert Depeche Mode w Polsce, czyli początek subkultury

Pierwszy koncert Depeche Mode w Polsce, czyli początek subkultury

W tym roku mija 40 lat od legendarnego występu Depeche Mode na Torwarze, który przez krytyków bywa nazywany „definiującym”, a przez fanów grupy – najważniejszym w życiu. Z tej okazji w ręce czytelników trafił kolekcjonerski box „Depeche Mode/Iron Curtain, Warsaw 1985”, w którym znaleźć można m.in. niepublikowane wcześniej… Czytaj dalej

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej