Był pracownikiem poczty, brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej i uznaje się go za… jednego z najwybitniejszych przedstawicieli sztuki nieprofesjonalnej w powojennej Polsce. Tworzący na Powiślu oraz w rodzinnej wiosce Świerże Górne Leon Kudła jest bohaterem najnowszej wystawy w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Leon Kudła urodził się w 1878 r. we wsi niedaleko Kozienic, jednak większość swojego życia spędził w Warszawie. To właśnie tutaj pracował na poczcie i zajmował się drobnym handlem, „po godzinach”, zajmując się rzeźbieniem figurek z topolowego drewna. Choć był uznawany za niezwykle skromnego człowieka, jeszcze za jego życia organizowano wystawy jego prac – dla komunistycznej władzy, rzeźbiarz był idealnym przykładem artysty pochodzącego z ludu.
Leon Kudła często był porównywany do Nikifora, ich prace zostały zresztą zestawione na jednej wystawie w Galerii Zachęta.
Przełomem w życiu Kudły była niespodziewana śmierć jego syna Antoniego, dobrze zapowiadającego się malarza. To wydarzenie sprawiło, że poświęcił się zupełnie pracy rzeźbiarskiej. Spod jego dłuta wychodziły świątki, figury świętych, a także przeskalowane figury zwierząt (zwłaszcza ptaków). Narzędzia którymi się posługiwał, również zrobił sam – a ów warsztat można zobaczyć na wystawie „’Prymityw’ z Powiśla. Leon Kudła 1879-1964” w Państwowym Muzeum Etnograficznym.
Twórczością Kudły był zachwycony m.in. Karol Tworek, który przyjaźnił się z rzeźbiarzem i w swojej kolekcji miał wiele jego prac. Co ciekawe, nie chciał ich odsprzedać żadnemu muzeum. Natomiast ludność wiejska i sąsiedzi Kudły odrzucali jego twórczość. Na próżno szukać w okolicy jego rodzinnej wioski wyrzeźbionych przez niego figur. Kudła był tego zresztą świadomy, a swoje prace kierował do obiorcy miejskiego, oczekującego sztuki ludowej, nazywanej niegdyś (bez negatywnej konotacji) prymitywną.
W Audycjach Kulturalnych o wystawie opowiedział jej kurator – Patryk Pawlaczyk.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Państwowego Muzeum Etnograficznego.
„Prymityw z Powiśla”. Sztuka Leona Kudły – transkrypcja podcastu
Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej
W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej
Dla Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński tworzyli wybitni rzemieślnicy oraz projektanci, m.in. Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Prace firmy, o której opowiada wystawa w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, oglądać można w wielu zakątkach kraju – przez lata zamawianie realizacji właśnie u Żeleńskiego było wręcz patriotycznym obowiązkiem. Wystawa pt. „Światłem Malowanie. Witraże… Czytaj dalej
Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej
Prace jednego z najważniejszych europejskich awangardzistów można do 2 lutego oglądać w warszawskiej Kordegardzie. W przestrzeni galerii znalazły się 24 prace Władysława Strzemińskiego, pozwalające prześledzić jego artystyczną drogę. To rysunki, litografie oraz obrazy ze zbiorów instytucjonalnych i prywatnych. W Audycjach Kulturalnych o życiorysie i sztuce Strzemińskiego opowiada… Czytaj dalej
Przez 35 lat etatowo przygotowywał zdjęcia do propagandowego tygodnika „Przyjaźń”, przez co jego twórczość popadła w zapomnienie. Zostawił po sobie kilkadziesiąt tysięcy klisz i zdjęć, które udowadniają, że poza zleconymi pracami, z dużą wrażliwością obserwował rzeczywistość wokół siebie. Jego prace przypomina stołeczny Dom Spotkań z Historią. Romuald Broniarek… Czytaj dalej