Przejdź do treściPrzejdź do stopki strony
Strona główna Książka Megaloman, towarzysz, idol młodzieży – różne oblicza Zbigniewa Nienackiego

Megaloman, towarzysz, idol młodzieży – różne oblicza Zbigniewa Nienackiego

Aleksandra Galant 3 września 2023
Megaloman, towarzysz, idol młodzieży – różne oblicza Zbigniewa Nienackiego

Choć sympatyczny Tomasz NN, czyli legendarny „Pan Samochodzik”, podbił serca całych pokoleń młodych czytelników, to jego autor miał zaskakująco odmienny charakter od stworzonego przez siebie bohatera. Był zaciekłym komunistą, marzył o sławie oraz wielkiej karierze. By zrealizować te cele, był gotów na największe świństwa.

Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.

Zbigniew Nienacki (1929-1994) urodził się jako Zbigniew Nowicki, jednak kompromitacja podczas wyjazdu do Moskwy, kiedy studiował w łódzkiej szkole filmowej, zmusiła go do zmiany nazwiska, pod którym publikował. Nienacki już od czasów licealnych sympatyzował z ideami komunistycznymi, które pozostały mu bliskie do końca życia. W archiwach zachowały się dokumenty potwierdzające, że autor „Pana Samochodzika” współpracował z PRL-owskimi tajnymi służbami.

Największym komercyjnym sukcesem Nienackiego był bez wątpienia cykl książek o Panu Samochodziku. Choć w książkach wybrzmiewają dydaktyczne i propagandowe nuty, a funkcjonariusze MO i ORMO opisywani są w zaskakująco pozytywnym świetle, to mimo to czytelnicy pokochali przygody Pana Tomasza, który z pomocą harcerzy ratuje polskie zabytki i walczy z przestępczością. Korzysta z niepozornego samochodu, który potrafi zmienić się w amfibię, a pod maską skrywa silnik Ferrari. Co ciekawe, cykl – mimo śmierci autora – jest wciąż kontynuowany i doczekał się już ponad 160 części!

Historię innego wybitnego twórcy, Lechosława Marszałka, twórcy Reksia, można poznać tutaj.

Nienacki został także zapamiętany jako „pornograf”, a to za sprawą publikowanej w odcinkach powieści „Raz w roku w Skiroławkach”. Erotyczne zabarwienie utworu wywołało poruszenie wśród krytyków i recenzentów oraz sensację wśród czytelników. Całość szybko stała się trudnodostępnym białym krukiem, a kopie na czarnym rynku osiągały zawrotne kwoty.

Prywatnie Zbigniew Nienacki był samotnikiem, który jednak nieustannie zabiegał o towarzystwo kobiet. U szczytu popularności zostawił Łódź na rzecz mazurskiego Jerzwałdu, w którym do dziś znajduje się jego okazałe domostwo. W lokalnym Muzeum Warmii i Mazur znajduje się cała kolekcja pamiątek po autorze: wśród nich listy od czytelników, zdjęcia oraz przedmioty osobiste.

O tajemnicach twórcy „Pana Samochodzika” opowiedział pisarz i dziennikarz Jarosław Molenda, autor książki „Nienacki. Skandalista od Pana Samochodzika”.

Zdjęcia: Wydawnictwo Prószyński i S-ka

Megaloman, towarzysz, idol młodzieży – różne oblicza Zbigniewa Nienackiego – transkrypcja podcastu

 

 

 

Audycje Kulturalne są projektem realizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Inne odcinki z tej kategorii

Nadchodzi „Fala”, czyli historia polskiego postpunku Odtwarzacz plików dźwiękowych

Nadchodzi „Fala”, czyli historia polskiego postpunku

W swojej najnowszej książce Rafał Księżyk przygląda się jednemu z najciekawszych muzycznych zjawisk w najnowszej historii Polski. Nowa fala, czyli podszyty dziejowym niepokojem nurt twórczości alternatywnej, był czymś więcej niż muzyką – lata od szczytu jej popularności, odnoszą się do niej powstające dziś młode zespoły. Za moment przełomowy… Czytaj dalej

Gombrowicz – rekonstrukcje Odtwarzacz plików dźwiękowych

Gombrowicz – rekonstrukcje

Z okazji 120. rocznicy urodzin autora „Trans-Atlantyku” w serii „Jubileusze” Narodowego Centrum Kultury, ukazał się poświęcony mu zbiór szkiców i esejów. Pozwalają one spojrzeć na pisarza z nowej perspektywy, przyjrzeć się ważnej dla niego relacji pisarz-czytelnik, a także przeanalizować stosowane przez niego sposoby autokreacji. Witold Gombrowicz (1904-1969) był… Czytaj dalej

„Brzask”, czyli trudny powrót do Warszawy Odtwarzacz plików dźwiękowych

„Brzask”, czyli trudny powrót do Warszawy

W swoim najnowszym komiksie Jacek Świdziński przybliża pierwsze chwile po wkroczeniu Armii Wojska Polskiego do lewobrzeżnej Warszawy. Choć szacuje się, że do 17 stycznia 1945 r. zabudowa stolicy była zniszczona w ponad osiemdziesięciu procentach, to już tego dnia do miasta zaczęli wracać dawni mieszkańcy. Autor wielokrotnie nagradzanego komiksu… Czytaj dalej

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji Odtwarzacz plików dźwiękowych

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej

Warszawa wyśpiewana, czyli „Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów” Odtwarzacz plików dźwiękowych

Warszawa wyśpiewana, czyli „Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów”

Najnowsza publikacja Muzeum Warszawy to wybór 77 utworów, które opowiadają o stolicy. Składają się na niego ballady uliczne, piosenki kabaretowe, estradowe, utwory punkowe i rapowe. Najstarszy tekst pochodzi z końca XVIII wieku, a najnowszy z 2023 roku. Jaki obraz Warszawy wyłania się z tego zbioru? Bartek Chaciński, Jacek… Czytaj dalej

Niedoceniana, wybitna Krystyna Feldman Odtwarzacz plików dźwiękowych

Niedoceniana, wybitna Krystyna Feldman

Na scenie spędziła niemal 70 lat – sens jej życiu nadawał teatr i wiara. Krystyna Feldman została zapamiętana z brawurowej roli Nikifora, a także wielu kreacji drugoplanowych. Po wielu latach podróżowania po Polsce osiadła w ukochanym Poznaniu, w którym odnalazła kochający dom – kultywujący pamięć o niej do… Czytaj dalej