Najnowsza książka prof. Jacka Leociaka to zaproszenie do dostrzeżenia „niewidzialnej historii” stołecznego osiedla. Ślady mieszkającej tu przed wojną społeczności żydowskiej coraz trudniej dostrzec na ulicach, jednak wciąż obecna jest pod ziemią.
Pierwsze wzmianki o pojawieniu się Żydów w Warszawie datowane są na XIV wiek, a w sierpniu 1939 r. społeczność ta liczyła niemal 400 000 osób. Mieszkali głównie na terenie dzisiejszego osiedla Muranów, gdzie kwitł handel, życie religijne i towarzyskie.
Po kataklizmie wojny oraz likwidacji getta, Muranów został zrównany z ziemią. W relacjach Ocalałych jest nazywany cmentarzyskiem, krajobrazem księżycowym czy wszechobecną pustką. Gruz, w który okupanci obrócili kamienice, został wielokrotnie splądrowany i ostatecznie przerobiony na tzw. gruzobeton, z którego powstały dzisiejsze zabudowania Muranowa.
Historii Muranowa poświęcona była jedna z wystaw w Muzeum POLIN, o której rozmawialiśmy w Audycjach Kulturalnych.
Pod ziemią, gdzie zostały bunkry i schrony pozwalające przetrwać setkom ludzi oraz fundamenty kilkusetletnich kamienic, zaledwie kilka metrów pod tętniącymi życiem ulicami, wciąż kryje się świat żydowskiej Warszawy. Autor książki zaprasza do jej odkrywania, przekonując, że pamięć to czasem za mało, a także zachęcając do praktykowania „współobecności”. Pomagają w tym fotografie Artura Żmijewskiego.
W Audycjach Kulturalnych o książce „Podziemny Muranów” opowiedział jej autor, prof. Jacek Leociak, kierownik Zakładu Badań nad Literaturą Zagłady w Instytucie Badań Literackich PAN, założyciel Centrum Badań nad Zagładą Żydów.
Materiały graficzne: dzięki uprzejmości Wydawnictwa Czarne.
Zdjęcia: Wydawnictwo Czarne / fot. Artur Żmijewski
Zdjęcie główne: Leszno fot. Artur Żmijewski
W swojej najnowszej książce Rafał Księżyk przygląda się jednemu z najciekawszych muzycznych zjawisk w najnowszej historii Polski. Nowa fala, czyli podszyty dziejowym niepokojem nurt twórczości alternatywnej, był czymś więcej niż muzyką – lata od szczytu jej popularności, odnoszą się do niej powstające dziś młode zespoły. Za moment przełomowy… Czytaj dalej
Z okazji 120. rocznicy urodzin autora „Trans-Atlantyku” w serii „Jubileusze” Narodowego Centrum Kultury, ukazał się poświęcony mu zbiór szkiców i esejów. Pozwalają one spojrzeć na pisarza z nowej perspektywy, przyjrzeć się ważnej dla niego relacji pisarz-czytelnik, a także przeanalizować stosowane przez niego sposoby autokreacji. Witold Gombrowicz (1904-1969) był… Czytaj dalej
W swoim najnowszym komiksie Jacek Świdziński przybliża pierwsze chwile po wkroczeniu Armii Wojska Polskiego do lewobrzeżnej Warszawy. Choć szacuje się, że do 17 stycznia 1945 r. zabudowa stolicy była zniszczona w ponad osiemdziesięciu procentach, to już tego dnia do miasta zaczęli wracać dawni mieszkańcy. Autor wielokrotnie nagradzanego komiksu… Czytaj dalej
Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej
Najnowsza publikacja Muzeum Warszawy to wybór 77 utworów, które opowiadają o stolicy. Składają się na niego ballady uliczne, piosenki kabaretowe, estradowe, utwory punkowe i rapowe. Najstarszy tekst pochodzi z końca XVIII wieku, a najnowszy z 2023 roku. Jaki obraz Warszawy wyłania się z tego zbioru? Bartek Chaciński, Jacek… Czytaj dalej
Na scenie spędziła niemal 70 lat – sens jej życiu nadawał teatr i wiara. Krystyna Feldman została zapamiętana z brawurowej roli Nikifora, a także wielu kreacji drugoplanowych. Po wielu latach podróżowania po Polsce osiadła w ukochanym Poznaniu, w którym odnalazła kochający dom – kultywujący pamięć o niej do… Czytaj dalej