Najwybitniejszy malarz polskiego historyzmu, który ukształtował polskie wyobrażenia o najważniejszych momentach w historii kraju, na najnowszej wystawie w Zamku Królewskim w Warszawie został ukazany z mniej znanej strony. Na ekspozycji obejrzymy nieznane szkice, które są oddzielnymi dziełami sztuki, nie zaś, jak zwykło się uważać, malarskim brudnopisem.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
O twórczości Jana Matejki rozmawiamy z dr. Mariuszem Klareckim, kuratorem wystawy „Matejko nieznany”.
Gość Audycji Kulturalnych opowiada o przedstawionych na wystawie rysunkach i obrazach, z których znakomita większość została pokazana publicznie po raz pierwszy. Pochodzące z kolekcji prywatnych dzieła to rysunkowe i malarskie szkice.
Wystawa prezentuje Jana Matejkę zarówno jako autora portretów, jak też zbiorowych scen z udziałem wielu postaci w formie dużych kompozycji historycznych. Spośród 322 obrazów namalowanych przez artystę, aż 104 jest portretami.
Mariusz Klarecki opowiada o kilku z ponad 50 dzieł pokazanych na ekspozycji, m.in. o jednym z najdoskonalszych i najbliższych sercu malarza „Portrecie dzieci artysty”, a także o jednej z najwcześniejszych prac Matejki pt. „Portret ostatniego pustelnika z góry św. Bronisławy”.
Wystawa stała się również okazją do odkryć. Tak było w przypadku odnalezionego niedawno wizerunku Marii, ukochanej siostry artysty. O istnieniu tego szkicu nie wiedzieli nawet badacze twórczości Jana Matejki.
Obok nieznanych prac artysty, Zamek Królewski przypomina również wielkoformatowe, monumentalne dzieła artysty jak „Batory pod Pskowem”, „Kazanie Skargi”, „Rejtan na sejmie warszawskim”, „Konstytucja 3 maja 1791 roku”, a także cykl 12 olejnych szkiców zatytułowanych „Dzieje Cywilizacji w Polsce”.
Jan Matejko żył 55 lat, z czego tworzył 35. „To jest niewiarygodne, że te 35 lat wystarczyło mu by ukształtować w całym narodzie wizję historii Polski” – mówi gość Audycji Kulturalnych.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Zamku Królewskiego w Warszawie.
Matejko nieznany – transkrypcja podcastu
Odtwarzacz plików dźwiękowych
Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej
Odtwarzacz plików dźwiękowych
W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej
Odtwarzacz plików dźwiękowych
Dla Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński tworzyli wybitni rzemieślnicy oraz projektanci, m.in. Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Prace firmy, o której opowiada wystawa w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, oglądać można w wielu zakątkach kraju – przez lata zamawianie realizacji właśnie u Żeleńskiego było wręcz patriotycznym obowiązkiem. Wystawa pt. „Światłem Malowanie. Witraże… Czytaj dalej
Odtwarzacz plików dźwiękowych
Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej
Odtwarzacz plików dźwiękowych
Prace jednego z najważniejszych europejskich awangardzistów można do 2 lutego oglądać w warszawskiej Kordegardzie. W przestrzeni galerii znalazły się 24 prace Władysława Strzemińskiego, pozwalające prześledzić jego artystyczną drogę. To rysunki, litografie oraz obrazy ze zbiorów instytucjonalnych i prywatnych. W Audycjach Kulturalnych o życiorysie i sztuce Strzemińskiego opowiada… Czytaj dalej
Odtwarzacz plików dźwiękowych
Przez 35 lat etatowo przygotowywał zdjęcia do propagandowego tygodnika „Przyjaźń”, przez co jego twórczość popadła w zapomnienie. Zostawił po sobie kilkadziesiąt tysięcy klisz i zdjęć, które udowadniają, że poza zleconymi pracami, z dużą wrażliwością obserwował rzeczywistość wokół siebie. Jego prace przypomina stołeczny Dom Spotkań z Historią. Romuald Broniarek… Czytaj dalej
Komentarze
Skąd Pan kurator wziął informację, że trzy obrazy zostały ostatecznie namalowane z całego cyklu 12 szkiców olejnych „Dzieje Cywilizacji w Polsce”? To może wyprostujmy fakty i przypomnę, że tylko jeden został wykonany ostatecznie i był to obraz „Przyjęcie Żydów”. Drugi obraz to „Wpływ Uniwersytetu na kraj wieku XV” wym. 245x 345 cm, Matejko obrazu nie dokończył, który pozostał w fazie podmalówki i był zamówiony przez UJ jako jeden z trzech, które miał wykonać Matejko. ( prezentowany na Auli Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Novum). Jak widać są to tylko dwa obrazy w tym jeden niedokończony. PS. Ale mniemam, że to było przejęzyczenie i Pan kurator miał na myśli te trzy obrazy zamówione przez UJ. Pozdrawiam.