Urodzony 7 stycznia 1923 roku Jerzy Nowosielski pozostaje jednym z najważniejszych współczesnych malarzy. Rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teolog prawosławny, jeden z najwybitniejszych malarzy ikon. Rok 2023 został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej rokiem Jerzego Nowosielskiego.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Artysta styku kultur, który o swojej sztuce mawiał, że jest odzwierciedleniem walki anioła z diabłem w człowieku. Cały swój ogromny artystyczny dorobek stylizował na ikonę. Ikona była malarskim wyborem artysty.
Od 1940 studiował na Wydziale Malarstwa Dekoracyjnego krakowskiej Staatliche Kunstgewerbeschule Krakau u profesora Stanisława Kamockiego. W latach 1945 – 1948 ukształtował się styl artysty. Malował wtedy stylizowane akty, martwe natury, a także pejzaże miejskie. To właśnie z tego okresu pochodzi obraz, pt. ”Bitwa o Addis Abebę” (1947), który do dziś pozostaje autorską wizytówką malarza. Także w roku 1947 został asystentem Tadeusza Kantora w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Krakowie, z którym współpracował przez kolejne trzy lata, aż do momentu zwolnienia Kantora z tej uczelni.
Debiut wystawienniczy Jerzego Nowowsielskiego miał miejsce w 1955 roku, już rok później artysta reprezentował Polskę na Biennale w Wenecji, zaś w 1959 roku – w Sao Paolo. Od 1967 roku był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, należał do Polskiej Akademii Umiejętności i Grupy Młodych Plastyków, a także był członkiem słynnej Grupy Krakowskiej. W 2000 roku został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Tworzył od pierwszej połowy lat 40. do ostatniej dekady XX w. Ostatnie, niedokończone dzieło namalował w 1999 roku. Był to krzyż ołtarzowy dla ojców dominikanów na warszawskim Służewie.
Gościem Audycji Kulturalnych jest brat Marcin Świąder z Ordo Fratrum Minorum Cappucinorum, kapucyn, malarz ikon, wielbiciel twórczości Jerzego Nowosielskiego.
Z naszym gościem rozmawiamy o tym, dlaczego dla Jerzego Nowosielskiego teologia i szuka były nierozerwalnie związane oraz jaki wpływ jego malarstwo wywarło na innych ikonopisarzy. Brat Marcin Świąder opowiada również, w jaki sposób Nowosielski widział kobietę, która – za sprawą rozlicznych aktów – stała się wielkim tematem artysty, a także o specyfice jego pejzaży. W rozmowie pojawia się wątek Tadeusza Różewicza, który przyjaźnił się z Nowosielskim.
O artyście rozmawiamy w 100. rocznicę jego urodzin. Zapraszamy do wysłuchania audycji.
Więcej o Jerzym Nowosielskim usłyszą Państwo w rozmowie z dr Krystyną Czerni, badaczką twórczości artysty i historyczką sztuki.
Zdjęcie: Jerzy Nowosielski, Górowo Iławeckie, 1983 fot. Bohdan Tchórz, dzięki uprzejmości dr Krystyny Czerni.
Jerzy Nowosielski. Setna rocznica urodzin artysty – transkrypcja podcastu
Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej
W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej
Dla Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński tworzyli wybitni rzemieślnicy oraz projektanci, m.in. Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Prace firmy, o której opowiada wystawa w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, oglądać można w wielu zakątkach kraju – przez lata zamawianie realizacji właśnie u Żeleńskiego było wręcz patriotycznym obowiązkiem. Wystawa pt. „Światłem Malowanie. Witraże… Czytaj dalej
Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej
Prace jednego z najważniejszych europejskich awangardzistów można do 2 lutego oglądać w warszawskiej Kordegardzie. W przestrzeni galerii znalazły się 24 prace Władysława Strzemińskiego, pozwalające prześledzić jego artystyczną drogę. To rysunki, litografie oraz obrazy ze zbiorów instytucjonalnych i prywatnych. W Audycjach Kulturalnych o życiorysie i sztuce Strzemińskiego opowiada… Czytaj dalej
Przez 35 lat etatowo przygotowywał zdjęcia do propagandowego tygodnika „Przyjaźń”, przez co jego twórczość popadła w zapomnienie. Zostawił po sobie kilkadziesiąt tysięcy klisz i zdjęć, które udowadniają, że poza zleconymi pracami, z dużą wrażliwością obserwował rzeczywistość wokół siebie. Jego prace przypomina stołeczny Dom Spotkań z Historią. Romuald Broniarek… Czytaj dalej