Przejdź do treściPrzejdź do stopki strony
Strona główna Edukacja Co było, a nie jest. Historia warszawskiego metra

Co było, a nie jest. Historia warszawskiego metra

Aleksandra Galant 26 marca 2022
Co było, a nie jest. Historia warszawskiego metra

Miała mieć kształt litery Y i łączyć Żoliborz z Mokotowem i Targówkiem. Projekt pierwszej linii warszawskiego metra – bo o niej mowa – przepadł ostatecznie z powodów finansowych i politycznych, mimo że wstępne prace rozpoczęły się na początku lat 50. XX w. Nie oznacza to jednak, że nie ma po niej śladów – można ich szukać na podziemnej mapie stolicy, a także w tekstach kultury sprzed kilkudziesięciu lat.

Choć pierwsze plany budowy warszawskiego metra pojawiły się już w latach 20. ubiegłego wieku, a w kolejnych latach były sukcesywnie rozwijane, to prace udaremnił wybuch wojny. Po jej zakończeniu do tematu powróciły komunistyczne władze. Efektem była podjęta w 1950 r., decyzja o budowie tzw. metra głębokiego.

„Metro miało służyć mieszkańcom i usprawnić komunikację. Ale to tylko jeden aspekt. Dzięki tej inwestycji, będącej jednym z najważniejszych założeń planu sześcioletniego, Warszawa dołączyłaby do kręgu stolic ze światowej czołówki” – mówi Jakub Jastrzębski, varsavianista i autor książki „Sto lat warszawskiego metra. Od pomysłu do realizacji”.

Metro jako symbol postępu i nowoczesności, szybko zagościło w socrealistycznej kulturze. Twórcy podkreślali, że Warszawa nie tylko podnosi się z wojennych gruzów, ale niemalże wyprzedza swoją epokę. Co ciekawe, jedna z piosenek zdobyła w owym czasie tak wielką popularność, że kiedy okazało się, że budowy nie uda się dokończyć… zmieniono jej tekst, a kwestię metra dyplomatycznie przemilczano.

Dziś ukryte głęboko pod ziemią tunele są już tylko utrapieniem deweloperów budowlanych, wyzwaniem dla miłośników urban exploration i wstydliwą pamiątką po ogłoszonym przedwcześnie wielkim sukcesie.

Zdjęcia: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Audycje Kulturalne są projektem realizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Inne odcinki z tej kategorii

Kultura lokalnie skuteczna

Kultura lokalnie skuteczna

Animacja lokalnej kultury pełni wiele funkcji. Może być praktyką rozwijającą aktywne uczestnictwo w kulturze, czynnikiem zmiany społecznej, generatorem zrównoważonego rozwoju. Może być też narzędziem tworzenia struktur umożliwiających pełną i autentyczną partycypację. Jest bowiem zorientowana na budowanie poziomych relacji międzyludzkich, które są podstawą współpracy i budują kapitał społeczny. O… Czytaj dalej

Kultura na marginesie. Dlaczego państwo polskie dyskryminuje instytucje kultury?

Kultura na marginesie. Dlaczego państwo polskie dyskryminuje instytucje kultury?

Odczucie nierównego traktowania jest powszechne wśród osób pracowniczych i dyrektorskich w samorządowych instytucjach kultury, a także wśród osób artystycznych, aktywistycznych i freelancerskich pracujących w obszarze kultury. W przypadku instytucji kultury, ich pracowników i pracowniczek, udowodnić tezę o nierównym traktowaniu przez państwo jest stosunkowo łatwo. Instytucje kultury i osoby… Czytaj dalej

Ojczysty nieoczywisty. Płeć w języku

Ojczysty nieoczywisty. Płeć w języku

W ostatnim odcinku cyklu o języku niewykluczającym rozmawiamy o feminatywach, rodzaju neutralnym oraz formach językowych niewskazujących na płeć. Opowiada o nich Mateusz Adamczyk, który tym razem wcielił się w rolę gościa. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy, w której zastanawiamy się nad feminatywami z perspektywy języka oraz kulturowych uwarunkowań. Czytaj dalej

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób starszych

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób starszych

W kolejnym podcaście o języku włączającym rozmawiamy o komunikacji z osobami starszymi. Czym jest „ageizm językowy” i na czym polega „dziadurzenie”? O tym usłyszą Państwo w rozmowie Mateusza Adamczyka z Magdaleną Małgorzatą Skrzydlewską – specjalistką w zakresie komunikacji społecznej, trenerką, animatorką społeczną, prezeską Stowarzyszenia Forum 4 Czerwca. Czytaj dalej

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób LGBT+

Ojczysty nieoczywisty. Język wobec osób LGBT+

W czwartym odcinku cyklu o języku włączającym Mateusz Adamczyk rozmawia z dziennikarzem i publicystą Marcinem Dzierżanowskim, współautorem poradnika „Jak mówić i pisać o osobach LGBT+”. W podcaście zastanawiamy się, jakie określenia związane z orientacją seksualną i tożsamością płciową są najwłaściwsze, a jakie powinny odejść do lamusa. Cykl… Czytaj dalej