Przejdź do treściPrzejdź do stopki strony
Strona główna Sztuka Artysta, marszand, pasjonat – Karol Tchorek

Artysta, marszand, pasjonat – Karol Tchorek

Aleksandra Galant 30 października 2023
Artysta, marszand, pasjonat – Karol Tchorek

Karol Tchorek był odnoszącym sukcesy rzeźbiarzem i twórcą medali, a także kolekcjonerem sztuki. Z równie wielkim zaangażowaniem działał na rzecz artystów zarówno podczas wojny jak i po jej zakończeniu. Do dziś w Warszawie można znaleźć wiele śladów jego działalności – nie tylko słynne tablice upamiętniające miejsca walk i ofiary niemieckich zbrodni.

Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.

Karol Tchorek jest znany przede wszystkim jako autor tablic, które upamiętniają w Warszawie miejsca niemieckich zbrodni na Polakach. Projekt artysty, z charakterystycznym krzyżem maltańskim, zwyciężył w konkursie ogłoszonym przez Stowarzyszenie Architektów Polskich. W mieście pojawiło się ich około 460, do dziś zachowało się ok. 200.

W latach 20. XX w. Tchorek studiował w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa oraz w stołecznej Szkole Sztuk Pięknych – stworzył dwie pracownie, jedną na Powiślu, drugą w Broku. Był pasjonatem i badaczem sztuki kurpiowskiej, a duża część jego kolekcji jest dziś przechowywana w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.

W czasie wojny stracił dom oraz pracownie, a w czasie powstania warszawskiego zniszczony został prowadzony przez niego Salon Sztuki Nike (róg Marszałkowskiej i Pięknej). Była to nie tylko galeria sztuki, ale także miejsce, w którym artyści mogli otrzymać wsparcie. Salon ponownie zaczął działać po wojnie, a sam Tchorek wstąpił do Związku Polskich Artystów Plastyków, gdzie w dalszym ciągu angażował się w pomoc (również finansową) dla twórców. Między innymi dzięki jego staraniom, członkiem związku stał się jego przyjaciel Leon Kudła, którego charakterystyczne, nieprofesjonalne rzeźby kolekcjonował.

O twórczości Leona Kudły można posłuchać przy okazji poświęconej mu wystawy.

Tchorek to autor m.in. socrealistycznej płaskorzeźby „Macierzyństwo”, którą do dziś można oglądać w stołecznym MDMie, nagrobka Władysława Strzemińskiego, a także pomników „Warszawska Jesień” przy Akademii Muzycznej w Warszawie oraz upamiętnienia uczestników zbrojnego oporu przeciw Niemcom w latach 1939-1945 w Ostrowi Mazowieckiej. Jego ostatnia pracownia przy Smolnej 36/10 w Warszawie, pozostaje pod opieką Muzeum Warszawy. Znajdują się w niej nie tylko pamiątki po artyście i jego kolekcja sztuki, ale także liczne projekty i prace.

O Karolu Tchorku opowiedziała w Audycjach Kulturalnych Lena Wicherkiewicz, koordynatorka pracowni przy Smolnej 36/10.

Zdjęcia: Pracownia Karola Tchorka, fot. Adrian Czechowski, Michał Matyjaszewski, Muzeum Warszawy.

Artysta, marszand, pasjonat – Karol Tchorek – transkrypcja podcastu

 

 

Audycje Kulturalne są projektem realizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Inne odcinki z tej kategorii

Irena Huml. Ikona mody i kolorowy ptak

Irena Huml. Ikona mody i kolorowy ptak

Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej

Magdalena Abakanowicz. Prolog

Magdalena Abakanowicz. Prolog

W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej

Gry świateł i kolorów. Historia pierwszej polskiej firmy tworzącej witraże

Gry świateł i kolorów. Historia pierwszej polskiej firmy tworzącej witraże

Dla Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński tworzyli wybitni rzemieślnicy oraz projektanci, m.in. Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Prace firmy, o której opowiada wystawa w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, oglądać można w wielu zakątkach kraju – przez lata zamawianie realizacji właśnie u Żeleńskiego było wręcz patriotycznym obowiązkiem. Wystawa pt. „Światłem Malowanie. Witraże… Czytaj dalej

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Teresa Wilbik i Janusz Stanny w królestwie ilustracji

Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej

Podwójna jednorodność. Władysław Strzemiński

Podwójna jednorodność. Władysław Strzemiński

Prace jednego z najważniejszych europejskich awangardzistów można do 2 lutego oglądać w warszawskiej Kordegardzie. W przestrzeni galerii znalazły się 24 prace Władysława Strzemińskiego, pozwalające prześledzić jego artystyczną drogę. To rysunki, litografie oraz obrazy ze zbiorów instytucjonalnych i prywatnych. W Audycjach Kulturalnych o życiorysie i sztuce Strzemińskiego opowiada… Czytaj dalej

PRZY OKAZJI. Nieznane fotografie Romualda Broniarka

PRZY OKAZJI. Nieznane fotografie Romualda Broniarka

Przez 35 lat etatowo przygotowywał zdjęcia do propagandowego tygodnika „Przyjaźń”, przez co jego twórczość popadła w zapomnienie. Zostawił po sobie kilkadziesiąt tysięcy klisz i zdjęć, które udowadniają, że poza zleconymi pracami, z dużą wrażliwością obserwował rzeczywistość wokół siebie. Jego prace przypomina stołeczny Dom Spotkań z Historią. Romuald Broniarek… Czytaj dalej