Astronom, który „zatrzymał Słońce i poruszył Ziemię” jest największą dumą Torunia i nieodłącznym bohaterem wszelkich pamiątek oraz gadżetów przywożonych z tego miasta. Z okazji obchodzonej w tym roku 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, w jego rodzinnym domu, oddziale Muzeum Okręgowego w Toruniu, można obejrzeć wystawę „Pamięć bardzo rzeczowa. Wystawa pamiątek kopernikańskich” i zastanowić się, jak ewoluował w kulturze wizerunek astronoma.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Wystawa prezentowana w Domu Kopernika w Toruniu od 27 stycznia 2023 r. to opowieść o pamięci budowanej i utrwalanej za pomocą przedmiotów. Od 1973 roku, kiedy obchodzono 500-lecie urodzin Mikołaja Kopernika, w muzeum prowadzona jest inwentaryzacja związanych z nim pamiątek. Najwięcej eksponatów pochodzi właśnie z tego okresu: wśród nich znaleźć można proporczyki, zastawę stołową czy przybory szkolne. Wiele z nich zostało wyprodukowanych przez renomowane manufaktury. Nie brakuje też przedmiotów stanowiących unikatowe rodzinne pamiątki. Wśród nich kalkulator z Mikołajem Kopernikiem z dedykacją dla ukochanego tatusia, czy piórnik, którego właścicielce zazdrościła cała klasa.
Wystawa jest dowodem na to, że wizerunkiem Mikołaja Kopernika można ozdobić niemal każdy przedmiot: od papierośnicy przez kosmetyki, aż po tkaninę służącą za obicia siedzeń w toruńskich tramwajach. Pokazuje także, jak od ręcznie robionych, jakościowych pamiątek, przeszliśmy do masowo produkowanych suwenirów, które zalewają nasz rynek, nie niosąc ze sobą wartości ani estetycznej, ani użytkowej.
Twórcy wystawy zwracają też uwagę na zmianę, jaka zachodzi we utrwalaniu wspomnień kolejnych pokoleń. Dziś coraz rzadziej do pamiętania są nam potrzebne do przedmioty, zwłaszcza tzw. bibeloty. A jaka będzie w tym zakresie przyszłość?
O wystawie „Pamięć bardzo rzeczowa. Wystawa pamiątek kopernikańskich”, którą w Domu Kopernika w Toruniu można oglądać do końca grudnia 2023 r. opowiedziała w Audycjach Kulturalnych kuratorka, Alicja Marika Lubowicka.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Domu Kopernika / Muzeum Okręgowego w Toruniu.
100 lat pamięci, czyli pamiątki z Mikołajem Kopernikiem – transkrypcja podcastu
Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej
W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej
Animacja lokalnej kultury pełni wiele funkcji. Może być praktyką rozwijającą aktywne uczestnictwo w kulturze, czynnikiem zmiany społecznej, generatorem zrównoważonego rozwoju. Może być też narzędziem tworzenia struktur umożliwiających pełną i autentyczną partycypację. Jest bowiem zorientowana na budowanie poziomych relacji międzyludzkich, które są podstawą współpracy i budują kapitał społeczny. O… Czytaj dalej
Odczucie nierównego traktowania jest powszechne wśród osób pracowniczych i dyrektorskich w samorządowych instytucjach kultury, a także wśród osób artystycznych, aktywistycznych i freelancerskich pracujących w obszarze kultury. W przypadku instytucji kultury, ich pracowników i pracowniczek, udowodnić tezę o nierównym traktowaniu przez państwo jest stosunkowo łatwo. Instytucje kultury i osoby… Czytaj dalej
W ostatnim odcinku cyklu o języku niewykluczającym rozmawiamy o feminatywach, rodzaju neutralnym oraz formach językowych niewskazujących na płeć. Opowiada o nich Mateusz Adamczyk, który tym razem wcielił się w rolę gościa. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy, w której zastanawiamy się nad feminatywami z perspektywy języka oraz kulturowych uwarunkowań. Czytaj dalej
W kolejnym podcaście o języku włączającym rozmawiamy o komunikacji z osobami starszymi. Czym jest „ageizm językowy” i na czym polega „dziadurzenie”? O tym usłyszą Państwo w rozmowie Mateusza Adamczyka z Magdaleną Małgorzatą Skrzydlewską – specjalistką w zakresie komunikacji społecznej, trenerką, animatorką społeczną, prezeską Stowarzyszenia Forum 4 Czerwca. Czytaj dalej