Marmurowy sarkofag na szczątki Bolesława Chrobrego, elementy uzbrojenia husarskiego i emalie limuzyjskie. Między innymi te elementy z bogatej kolekcji Czartoryskich można podziwiać w Warszawie.
„Ojczyzno! Nie mogłam Cię obronić, niech Cię przynajmniej uwiecznię” – w przededniu upadku Rzeczypospolitej pisała Izabela Czartoryska. Chcąc ocalić narodową pamięć księżna zaczęła gromadzić pamiątki i relikwie po polskich władcach i bohaterach. Szczególną estymą darzyła dawne militaria. W jej kolekcji w Świątyni Sybilli w Puławach znalazły się zbroje husarskie, efektowne karaceny oraz liczne okazy białej broni. Swoje zbiory Izabela Czartoryska wzbogacała także wątkami z historii innych państw. W drugim budynku muzealnym, tak zwanym Domu Gotyckim, zgromadziła artefakty związane między innymi z Williamem Szekspirem i Franciszkiem I Francuskim.
Mąż Izabeli Czartoryskiej, książę Adam Kazimierz, był miłośnikiem i znawcą książek. Gromadził dzieła literatury światowej, które stały się podwaliną przyszłych zbiorów Biblioteki Książąt Czartoryskich.
Dzieje muzeum w Puławach zakończył wybuch powstania listopadowego. Posiadłość Czartoryskich została skonfiskowana przez władzę carską, a jej mieszkańcy zostali zmuszeni do emigracji. Na szczęście sporo elementów kolekcji udało się ukryć w dworach, kościołach i chłopskich chatach. Duża część zbiorów trafiła wraz z rodziną Czartoryskich do Paryża.
Pasję kolekcjonerską miał też wnuk księżnej Izabeli, Władysław Czartoryski. Jego podejście do zbiorów różniło się jednak od sentymentalno-romantyczego, które reprezentowała jego babka. Władysław do powiększania zbiorów podchodził w sposób nowoczesny. Dążył do gromadzenia zespołów obiektów bliskich sobie stylowo bądź warsztatowo, zarówno w dziedzinie malarstwa, rzeźby, jak i rzemiosła.
Kolekcja Czartoryskich w drugiej połowie XIX wieku trafiła do Krakowa i tam znajduje się do dziś. Muzeum Książąt Czartoryskich zostało włączone w struktury Muzeum Narodowego w Krakowie. Najcenniejszymi dziełami znajdującymi się w posiadaniu Muzeum są: „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci, „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta van Rijn oraz „Krajobraz z wyspą skalistą” Pietera Bruegela Starszego, „Polonia – Rok 1863” Jana Matejki, „Śniadanie w parku” Jana Piotra Norblina, czy „Scena batalistyczna” Aleksandra Orłowskiego. 29 grudnia 2016 roku w ramach transakcji dokonanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego kolekcja stała się własnością państwa polskiego.
Jej fragment od 7 grudnia można oglądać w warszawskiej Galerii Kordegarda. Koncepcja wystawy „Czartoryscy. Historia kolekcji” opiera się na przedstawieniu trzech głównych postaci, którym zawdzięczamy zbiory: Izabeli, Adama i Władysława Czartoryskiego. Wystawa będzie czynna do 14 stycznia. To swojego rodzaju zachęta do zaznajomienia się z pełną prezentacją zbiorów, która nastąpi pod koniec 2019 roku w odrestaurowanym Pałacu, jednym z budynków Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie.
Zapraszamy do wysłuchania relacji z wernisażu wystawy „Czartoryscy. Historia kolekcji”.
Była nie tylko wybitną i zasłużoną badaczką i historyczką sztuki, ale także miłośniczką kolorów, wzorów i ponadczasowego piękna. Najnowsza wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu przybliża postać Ireny Huml i zaprasza do odwiedzenia jej garderoby. Irena Huml (1928-2015) była wybitną polską historyczką i krytyczką sztuki. Jej obszarami zainteresowań… Czytaj dalej
W przestrzeni Kordegardy do 30 marca można oglądać wystawę, która przywołuje wystawienniczy debiut Magdaleny Abakanowicz. Po 65 latach, w tym samym miejscu, w dużym stopniu udało się odtworzyć wystawę z 1960 roku. W Audycjach Kulturalnych o początkach drogi twórczej Magdaleny Abakanowicz opowiada Marta Kowalewska – współkuratorka wystawy,… Czytaj dalej
Dla Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński tworzyli wybitni rzemieślnicy oraz projektanci, m.in. Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Prace firmy, o której opowiada wystawa w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, oglądać można w wielu zakątkach kraju – przez lata zamawianie realizacji właśnie u Żeleńskiego było wręcz patriotycznym obowiązkiem. Wystawa pt. „Światłem Malowanie. Witraże… Czytaj dalej
Książka napisana przez córkę artystów przybliża życie i twórczość słynnych polskich ilustratorów, których prace znają całe pokolenia czytelników. Przypomina, że przygotowywali także poruszające i nagradzane na świecie plakaty i należeli do barwnego artystycznego świata PRL. Janusz Stanny i Teresa Wilbik przez całe życie związani byli z Warszawą. Dzielili… Czytaj dalej
Prace jednego z najważniejszych europejskich awangardzistów można do 2 lutego oglądać w warszawskiej Kordegardzie. W przestrzeni galerii znalazły się 24 prace Władysława Strzemińskiego, pozwalające prześledzić jego artystyczną drogę. To rysunki, litografie oraz obrazy ze zbiorów instytucjonalnych i prywatnych. W Audycjach Kulturalnych o życiorysie i sztuce Strzemińskiego opowiada… Czytaj dalej
Przez 35 lat etatowo przygotowywał zdjęcia do propagandowego tygodnika „Przyjaźń”, przez co jego twórczość popadła w zapomnienie. Zostawił po sobie kilkadziesiąt tysięcy klisz i zdjęć, które udowadniają, że poza zleconymi pracami, z dużą wrażliwością obserwował rzeczywistość wokół siebie. Jego prace przypomina stołeczny Dom Spotkań z Historią. Romuald Broniarek… Czytaj dalej